ครอบแก้ว คือ วิธีการรักษาตำรับแพทย์แผนจีนโบราณซึ่งใช้แก้วครอบลงบนผิว จากนั้นจึงลดความดันภายในโดยการใช้ความร้อนหรือการดูดอากาศออกจนผิวหนังและกล้ามเนื้อถูกดูดเข้าไปในแก้ว อาจมีการใช้น้ำมันสมุนไพรทาผิวหนังก่อนเพื่อให้การเคลื่อนแก้วเป็นไปโดยง่ายขึ้น แก้วอาจถูกครอบนานประมาณ 5-15 นาที จากนั้นเมื่อเอาแก้วที่ครอบออกแล้วผิวจะแดงช้ำ นั่นหมายความว่าเลือดคั่งอย่างจงใจเพื่อการรักษาโรค และแม้ว่าผิวหนังบริเวณที่ถูกครอบแก้วจะมีสีน่ากลัว แต่ไม่ได้เจ็บอย่างที่เห็น เนื่องจากผิวของคนไข้หลายคนช้ำง่ายอยู่แล้ว และแก้วที่ครอบก็อาจปรับให้เหมาะกับคนไข้ได้ สิ่งสำคัญคือ คุณควรบอกกับแพทย์ หากรู้สึกเจ็บปวดจริงๆ ชนิดของขวด หรือกระบอกที่ใช้ครอบแก้วมีอยู่มากมาย ในปัจจุบันที่ใช้กันบ่อย ๆ มีอยู่สามชนิด ได้แก่ ไม้ไผ่ กระเบื้อง และแก้ว ซึ่งมีคุณสมบัติต่างกันไป อย่างเช่น ไม้ไผ่ ถึงแม้จะถูกแต่ก็มีแรงดูดไม่พอ ร้าว และรั่วง่าย ส่วนกระเบื้องนั้นมีแรงดูดดี ปากเรียบ ไม่คม แต่ตกแตกง่าย จนถึงขวดแบบแก้วที่มีลักษณะคล้ายลูกบอล มีข้อดีก็คือ แก้วใส จึงสามารถสังเกตผิวหนังเวลาครอบได้ชัดเจน ส่วนข้อเสียคือ แตกง่าย อย่างที่เราได้กล่าวไปแล้วว่า

การครอบแก้วจะใช้ความร้อนเพื่อลดแรงดันภายในขวดแก้ว (หรือขวดอื่นๆ) และยังมีหลายวิธีในการให้ความร้อน เช่น ส่านหั่น คือ การจุดไฟเผาลำสีแอลกอฮอล์แล้วนำเข้าไปวนในกระบอกแก้วก่อนครอบ ซึ่งเป็นวิธีที่ค่อนข้างปลอดภัย เช่นเดียวกับวิธีการต้มด้วยน้ำ ซึ่งจะทำกับกระบอกไม้ไผ่ แต่หากเป็นวิธีอื่นๆ แล้วภายในขวดแก้วที่ครอบอาจมีเปลวไฟอยู่ด้วยซ้ำ จึงต้องระมัดระวังอย่างมาก ไม่ให้ลวกหรือโดนผิวหนังและคุณก็ไม่ควรลองครอบแก้วด้วยตนเองที่บ้านเด็ดขาดด้วย

การครอบแก้ว รักษาโรคอะไรได้บ้าง

ปัจจุบันมักใช้การครอบแก้วเพื่อบรรเทาอาการปวด แต่ก็สามารถรักษาอาการเจ็บป่วยอื่นได้ เช่น โรคระบบทางเดินอาหารโรคระบบทางเดินหายใจ โดยเฉพาะไอเรื้อรัง หอบ อัมพฤกษ์ อัมพาต นอกจากนี้ยังเชื่อว่าความร้อนจากถ้วยที่ไปกระตุ้นพลังงานชิ (Qi) จะทำให้จิตใจของผู้ป่วยรู้สึกเหมือนได้รับการเยียวยา จึงอาจเป็นอีกหนทางหนึ่งในการรักษาโรคซึมเศร้า แต่อย่างไรก็ตาม ผู้ที่มีไข้ขึ้นสูง เป็นหวัด มีอาการชัก มีเนื้องอกหรือมีแนวโน้มว่าจะมี จะถูกห้ามไม่ให้รักษาด้วยวิธีการนี้โดยเด็ดขาด เช่นเดียวกับหญิงที่ตั้งครรภ์สามเดือนแรก

(หลังจากนั้นก็ห้ามไม่ให้ใช้การครอบแก้วบริเวณครรภ์ หรือบริเวณหลังเอว และกระเบนเหน็บเด็ดขาด)

การแพทย์แผนจีนมีมานานมาก คนไข้ส่วนใหญ่จึงวางใจได้ว่าการรักษาจะเห็นผลได้จริง ประโยชน์ ครอบแก้วใช้ได้ในหลายโรค เช่น ไอ หอบหืด หลอดลมอักเสบ ลมพิษ เป็นต้น แต่โรคที่ใช้บ่อยที่สุดคือโรคปวดเมื่อยไม่ว่าจะปวดคอ ปวดไหล่ ปวดหลัง ปวดเอว ปวดเข่า คนที่มีอาการปวดมาก บริเวณที่ครอบก็จะยิ่งสีเข้มมาก หรือคนที่นั่งหน้าคอมพิวเตอร์นานๆ กล้ามเนื้อไหล่ ต้นคอเกร็ง เส้นเลือดถูกบีบ เลือดไหลเวียนไม่ดี ก็จะทำให้อาการดังกล่าวดีขึ้น